Het gebeurde me weer. Is het valse bescheidenheid? Kan ik het gewoon echt niet? Ben ik toch huiverig voor wat de ander ervan vindt of ben ik gewoon een pleaser, die voorbijgaat aan haar eigen grenzen en krachten? Wat ís dat toch. Dat er altijd een soort Gremlin in je hoofd zit die de boel loopt te saboteren. “Het is vast toch niet goed.”
Ik type iets en haal het weer weg. En nog een keer. Pareltjes zweet vormen zich op mijn voorhoofd. Iedereen denkt dat ik dit kan, maar eigenlijk doe ik maar wat. Wanneer val ik door de mand? En komen ze erachter dat ik dit helemaal niet kan? Wat een afgang is dat! Hoe leg je dat uit? Misschien moet ik het gewoon maar niet doen. Dan kan me ook niks gebeuren. En zo geschiedde… ik leef niet mijn potentieel en ga met gebogen hoofd terug naar het oude.
Het imposter syndroom is voor mij niets nieuws. Een tijdje geleden heb ik er meer over gelezen en ik merk dat het me intrigeert. Omdat het mij remt. En anderen ook. Herkenbaar? Dan is deze blog ook voor jou. Misschien heb je wat aan de tips die voorbijkomen om hier korte metten mee te maken.
Gremlin in je hoofd
Imposter syndroom. Het klinkt als een game die mijn kids spelen op hun Nintendo. Wat is dat dan precies? Hoe zit dat met die ‘Gremlin in je hoofd’? Het is dus een verzameling van persoonlijkheidstrekken waarbij mensen zichzelf onderwaarderen. Geloven dat hun succes en prestaties te wijten zijn aan toeval, geluk of misleiding, in plaats van hun eigen vaardigheden en inspanningen. Dit leidt vaak tot gevoelens van angst, twijfel, schaamte en stress, en bovendien kan het leiden tot problemen op het gebied van werk, relaties en persoonlijke ontwikkeling.
Door mijn werk merk ik dat heel veel mannen en vrouwen hier last van hebben. Uit onderzoek van Psychologie Magazine onder 1500 lezers en volgers blijkt dat 24% vaak last heeft van het gevoel de boel te bedriegen. Zowel privé als in professionele omgevingen. En uit Amerikaans onderzoek blijkt dat vrouwen er verhoudingsgewijs meer last van hebben (70%) dan mannen (35%). En weet je wat? Het kan dus leiden tot verminderde productiviteit, verlies van zelfvertrouwen en zelfs burn-out. Heftig!
Het goede nieuws is dat je hier wel aan kunt werken. Daarom is het superbelangrijk om het imposter syndroom te begrijpen en te erkennen, zodat je jezelf (of een ander) kunt ondersteunen en helpen bij het overwinnen van deze zelftwijfel.
Hoe kom je eraan?
Er zijn verschillende oorzaken van het impostersyndroom. Een van de belangrijkste oorzaken ligt voor de hand en is het gebrek aan zelfvertrouwen. Mensen met dit syndroom hebben vaak weinig vertrouwen in hun eigen capaciteiten en vinden het moeilijk om hun eigen succes te erkennen. Dit kan worden veroorzaakt door negatieve ervaringen in het verleden, zoals kritiek of afwijzing. Sounds familiar?
Een andere oorzaak is perfectionisme. Mensen die extreem hoge verwachtingen hebben van zichzelf en van anderen, zijn vaak bang om te falen. Zij hebben de neiging om hun prestaties klein te houden en hun succes toe te schrijven aan toeval in plaats van hun eigen inspanningen.
Maar ook angst speelt een grote rol. Vaak zijn mensen bang om te falen en worden belemmerd door hun eigen angst. Deze angst wordt veroorzaakt door de druk om te presteren, de angst om te worden ontmaskerd als een fraudeur, of de angst om anderen teleur te stellen. Hier hebben we echt een serieuze te pakken.
Ten slotte kan het imposter syndroom ook worden veroorzaakt door de culturele en sociale normen in onze omgeving. In een samenleving die gericht is op prestaties en succes, kan het moeilijk zijn om te erkennen dat we soms ook fouten maken. En dat het oké is om fouten te maken. Misschien wordt dit niet of nauwelijks gezegd in onze omgeving. Dit kan leiden tot het idee dat we niet goed genoeg zijn.
Zoals je ziet, kan het imposter syndroom worden veroorzaakt door verschillende factoren of een combinatie daarvan. Je snapt wel dat het superbelangrijk is om deze factoren te begrijpen en te erkennen om ze in de kiem te smoren. Zodat we onszelf en anderen kunnen helpen om het imposter syndroom te overwinnen. Om ons volledige potentieel te bereiken en het leven lichter en luchtiger te maken.
Iedereen heeft wel eens twijfels. Dat is menselijk. Hoe weet ik nou of ik echt het imposter syndroom heb?
Klinkt dit al bekend in de oren? Maar hoe weet je nou of je echt last hebt van het imposter syndroom of een gewone menselijke twijfel? Voor het gemak zet ik de symptomen even voor je op een rijtje:
1. Zelftwijfel
Als je eerlijk bent heb je vaak een laag gevoel van eigenwaarde en bent vatbaar voor zelftwijfel. Je twijfelt vaak aan je eigen capaciteiten en bent bang om te falen.
2. Perfectionisme
Je hebt vaak extreem hoge verwachtingen van jezelf en daarmee ook van anderen. Je wil alles perfect doen en vind het moeilijk om je eigen fouten en tekortkomingen te accepteren.
3. Vermijding van erkenning
Je hebt de neiging om erkenning en lof voor je prestaties uit de weg te gaan. Want je vindt dit moeilijk. Je gelooft dat je succes te wijten is aan toeval of geluk en vind het moeilijk om je eigen inspanningen hierin te erkennen.
4. Verlegenheid
Je kunt verlegen zijn en teruggetrokken. Want het is lastig om jezelf te laten zien en kunt soms moeite hebben met het aangaan van sociale contacten.
5. Stress en angst
Door stress en angst ben je bang om te falen en je maakt je zorgen over wat anderen van je denken.
6. Overmatige zelfkritiek
Je bent vaak erg kritisch op jezelf. Je legt de lat erg hoog en bent hard voor jezelf als je niet aan je eigen verwachtingen voldoen. Meedogenloos.
7. Ongemak bij het ontvangen van kritiek
Je vindt het vaak moeilijk om kritiek te ontvangen en voelt je snel aangevallen. Je hebt de neiging om jezelf te verdedigen in plaats van de kritiek te accepteren en ervan te leren.
Hoe zit het bij jou? Kun jij bij een aantal van deze symptomen een vinkje zetten? Grote kans dat jij in meer of mindere mate ook last hebt van het imposter syndroom.
Gevolgen die er niet om liegen
De symptomen klinken niet fijn en zijn echt een serieus probleem. De gevolgen hiervan kunnen zeg maar nogal belemmerend zijn voor je persoonlijke en professionele ontwikkeling.
Zo vermijden mensen vaak nieuwe kansen en uitdagingen, omdat ze denken dat ze die niet aankunnen. Hierdoor missen ze kansen om te groeien en zichzelf te ontwikkelen. Ook hebben ze vaak een laag zelfbeeld en verliezen gemakkelijk hun zelfvertrouwen. Dit kan leiden tot een gebrek aan assertiviteit en het vermijden van risico’s.
Om nog maar niet te spreken over een verhoogd stressniveau omdat zij voortdurend bang zijn om fouten te maken en om te falen. Vervolgens worden taken uitgesteld of helemaal uit de weg gegaan, omdat ze denken dat ze het niet aankunnen. Hierdoor vermindert productiviteit en worden to-do lijstjes steeds langer.
Ook kunnen mensen problemen hebben in hun relaties. Omdat ze vaak emoties verbergen en zich wat terug kunnen trekken, kan dit lastig zijn in de communicatie en verbinding met anderen. Bovendien lopen ze een verhoogd risico op burn-out. Door de constante druk om te presteren en de angst om te falen, kan hun stressniveau zo hoog worden dat zij uiteindelijk uitgeput raken. My god!
Tot slot kunnen mensen met het imposter syndroom hun eigen carrièremogelijkheden flink in de weg staan. Zij vermijden vaak promoties en uitdagende taken, wat kan leiden tot een gebrek aan professionele groei.
Maar echt! Ernstige gevolgen dus voor je persoonlijke en professionele ontwikkeling. Het is belangrijk om het syndroom te herkennen en er actief aan te werken, zodat we ons niet meer laten tegenhouden en ons zelfvertrouwen kunnen vergroten. Tijd om hier serieus werk van te maken.
Dus, hoe kom je ervan af?
En? Heb jij ook last van het imposter syndroom of ken je iemand die hier overduidelijk mee te kampen heeft? Gelukkig zijn er manieren om hiermee om te gaan. Het begint met het erkennen van het probleem en het begrijpen dat je niet de enige bent die hier last van heeft. Door openlijk te praten over het syndroom en de ervaringen met anderen te delen, kun je het gevoel van isolatie en schaamte verminderen. Wat kun je nog meer doen?
1. Identificeer je negatieve gedachten
Mensen met het imposter syndroom hebben vaak negatieve gedachten over zichzelf en hun prestaties. Probeer deze gedachten te identificeren en daag ze uit door jezelf af te vragen of ze wel echt waar zijn. Waar ben je nou precies bang voor? En is dit terecht? Leer de imposter-gedachten te herkennen, maar er niet meer naar te handelen. Dit kun je oefenen door die onderliggende angst expres op te zoeken. In het begin kan dat misselijkmakend eng zijn. Maar hoe vaker je dwars tegen je imposter-gevoelens ingaat, hoe makkelijker het wordt, aldus een artikel uit psychologiemagazine.nl.
2. Praat met anderen
Zoek steun bij anderen, zoals vrienden, familieleden of een therapeut. Mensen die er een beetje buiten staan. Het kan helpen om open te zijn over je gevoelens en ervaringen en te horen hoe anderen hiermee omgaan.
3. Focus op je sterke punten
Probeer je te concentreren op je sterke punten en wat je wel goed doet, in plaats van te focussen op je zwakke punten en wat je nog niet weet of kunt.
4. Stel realistische doelen
Stel doelen die haalbaar zijn en die je helpen om je zelfvertrouwen te vergroten. Hierdoor kun je een gevoel van vooruitgang en succes ervaren, wat kan helpen om het imposter syndroom te verminderen.
5. Wees mild voor jezelf
Geef jezelf de ruimte om fouten te maken en te leren van je ervaringen. Onthoud dat niemand perfect is en dat het oké is om te leren van je fouten en om hulp te vragen.
6. Doe aan zelfzorg
Zorg goed voor jezelf door genoeg te slapen, gezond te eten, regelmatig te bewegen en tijd vrij te maken voor ontspanning en plezier.
Nog een leuke tip. Krijg je een compliment? Niet wegwuiven of jezelf verbergen. Maar bedank voor het compliment en zeg bijvoorbeeld: ‘Dat vind ik fijn om te horen.’ Verzamel deze complimenten in een gezellig schriftje en neem deze zo veel mogelijk met je mee. Probeer jezelf ook dagelijks een compliment te geven en schrijf deze op. Of in ieder geval ene paar keer per week. Bijvoorbeeld over iets dat goed is gegaan. Oefening baart kunst… Na een paar maanden heb je zo een eigen complimentenboekje gecreëerd dat op moeilijke momenten helpt reëler over jezelf te denken.
Je zult zien en ervaren dat het mogelijk is om met het imposter syndroom om te gaan en het gevoel van zelftwijfel te verminderen. Het vergt wel tijd, inspanning en het aanleren van nieuwe gewoontes, maar het is oh zo de moeite waard om je zelfvertrouwen te vergroten en je volle potentieel te bereiken.
Samen zijn we de oplossing
Dat het imposter syndroom een reëel probleem is in de werkomgeving, is wel duidelijk. Het is daarom belangrijk dat werkgevers en collega’s meer openheid en steun tonen in de werkomgeving. Werkgevers kunnen ook trainingen en workshops aanbieden om werknemers te helpen hun zelfvertrouwen te vergroten.
Daarnaast spelen collega’s ook een belangrijke rol in het bieden van steun en begrip. Door er openlijk over te praten en het te erkennen als een reëel probleem, kunnen collega’s een veilige omgeving creëren waarin werknemers zich vrij voelen om hun ervaringen te delen. Collega’s kunnen ook aanmoediging en complimenten geven om het zelfvertrouwen van hun collega’s te vergroten en te benadrukken dat hun prestaties waardevol zijn. Deze rol kunnen wij allemaal op ons nemen.
Maar, de grootste actie ligt bij jezelf. Just you. Door open te zijn over je gevoelens en ervaringen, kun je steun vinden bij anderen en leren hoe je het beste met het imposter syndroom om kunt gaan met behulp van bovenstaande tips. En het mooie is, dat kan al vanaf vandaag. Gewoon nu. Zoek je buddy op of vind elkaar in de Facebookgroep. Maak het bespreekbaar.
No excuses… We are all just people. Real people.
Dit blog is geschreven door Marieke van der Pol van Team VA school.
Wil jij ook werken waar en wanneer je wilt? En ben je benieuwd of het werken als virtual assistant bij je past? Doe dan mee aan de VA iets voor mij? oriëntatieweek!
